هابل دورترین تصویر از جهان را ثبت کرد

تصویر جدید تلسکوپ هابل، تصویر با میدان دید بی‌نهایت عمیق (eXtreme Deep Field) یا XDF نامیده می‌شود. این تصویر با ترکیب داده‌های به دست آمده از این تلسکوپ در سال‌های 2003 و 2004 به دست آمده است. ناحیه‌ای که هابل از آن تصویر برداری کرده است در صورت فلکی کوره در نیمکره جنوبی آسمان قرار دارد و اندازه این ناحیه در آسمان به اندازه کسر کوچکی از اندازه ماه کامل است.

 

قانونِ پلانک در مقیاسِ نانو نقض می‌شود

در آزمایشی تازه نشان داده شده که فیبری از جنسِ سیلیکا (دی‌اکسیدِ سیلیکون) و به عرضِ 500 نانومتر، از قانونِ تابشِ پلانک پیروی نمی‌کند. بنا به گفته‌ی فیزیک‌دانِ اتریشی که این کارِ پژوهشی را انجام داده است، این فیبر مطابق با نظریه‌ای کلی‌تر سرد و گرم می‌شود که در این نظریه، تابشِ گرمایی اساساً پدیده‌ای توده‌ای در نظر گرفته می‌شود. این پژوهش‌گر بر این باور است که این کارِ پژوهشی ممکن است به تولیدِ لامپ‌های رشته‌ایِ پربازده بیانجامد و هم‌چنین فهمِ ما را از آب‌وهوای متغیرِ زمین، بهبود ببخشد.

قانونِ پلانک یکی از سنگ‌های زیربنا در ترمودینامیک است که تابشِ الکترومغناطیسیِ گسیل‌یافته از یک «جسمِ سیاه» را بررسی کرده و توضیح می‌دهد که چگالیِ انرژیِ مربوط به طولِ موج‌های مختلف، چگونه بر اساسِ دمای جسم تغییر می‌کند. این قانون به دستِ فیزیک‌دان آلمانی، ماکس پلانک در ابتدای قرنِ بیستمِ میلادی و با به‌کار بستنِ مفهومِ کوانتیده‌‌بودنِ انرژی، فرمول‌بندی شد. این مفهوم می‌رفت تا به عنوانِ اساسِ نظریه‌ی مکانیکِ کوانتومی ارایه شود. اگرچه جسمِ سیاه مفهومی ایده‌آل است که در آن فرآیندِ درآشامی (جذب) و گسیل به طورِ کامل (بدون هدر دادنِ انرژی) انجام می‌گیرد، اما هرگاه ویژگی‌هایی مانند رنگ و ناهم‌واری‌های سطح را در موردِ اشیای حقیقی (غیرِ ایده‌آل) درنظر بگیریم، این نظریه هم‌چنان پیش‌بینی‌های بسیار دقیقی درباره‌ی بیناب‌های گسیل‌یافته از این اجسام به‌دست می‌دهد.

الکترودینامیک افت‌وخیزی در عمل

با این وجود، دهه‌هاست که فیزیک‌دانان پی‌برده‌اند برای اجسامی با ابعادِ کم‌تر از طولِ موجِ تابشِ گرمایی، این قانون دیگر کارساز نیست. پلانک چنین می‌پنداشت که همه‌ی تابشی که بر یک جسمِ سیاه فرود می‌آید، توسطِ سطحِ آن جسم درآشامیده می‌شود. این فرض به این معناست که این سطح، یک گسیلنده‌ی تام و تمام نیز هست. اما اگر جسم به اندازه‌ی کافی کلفت نباشد، تابشِ فرودی به‌جای‌آن‌که توسطِ جسم درآشامیده شود، از طرفِ دیگرِ جسم نشت کرده و به سهمِ خود، میزانِ گسیل را کاهش می‌دهد.

نیل آرمسترانگ درگذشت

نیل آرمسترانگ مهندسی که با قدم گذاشتن به ماه به یک چهره جهانی تبدیل شد در 82 سالگی بر اثر یک جراحی قلبی درگذشت.براساس بیانیه صادر شده از سوی خانواده نیل آرمسترانگ، این فضانورد به عنوان اولین انسانی که قدم در ماه گذاشت در پی یک جراحی قلبی درگذشت.

آرمسترانگ در 7 آگوست امسال به دلیل مسدود شدن شریان‌های کرنرش تحت عمل جراحی قرار گرفت و در 25 آگوست و در 82 سالگی بر اثر عوارض ناشی از جراحی در بیمارستانی واقع در کلمبوس اوهایو درگذشت.

 

ماهواره رصد در مدار زمین

ماهواره رصد اولین ماهواره ایرانی با قابلیت تصویر برداری است که به فضا پرتاپ شده است. گفته می شود که تمامی مراحل طراحی، ساخت و انجام تست های پیش از پرتاب آن توسط مهندسان و دانشمندان فضایی ایرانی انجام گرفته است. این دومین تلاش موفقیت آمیز کشور عزیزمان در پرتاب ماهواره محسوب می گردد.

دومین ماهواره ایران با  موشک  فضایی سفیر به فضا فرستاده شد. به گزارش خبرگزاری ها شب چهارشنبه گذشته ماهواره رصد-1 که محصول ذهن خلاق دانشجویان مالک اشتر بوده است، راهی مدار زمین شد.  این ماهواره با موشک فضایی سفیر رصد که به نظر می رسد نسخه مشابهی از سفیر امید بوده است، به فضا پرتاب گردید. طبق اطلاعات منتشر شده گویا همه مراحل موشک به درستی عمل کرده و در نهایت ماهواره طبق برنامه زمان بندی از مرحله آخر موشک جدا شده و در مداری به ارتفاع 260 کیلومتر تزریق شده است. مداری که قرار است برای حدود دو ماه میزبان ماهواره رصد-1 باشد.

 

به گزارش واحد مرکزی خبر، دانشمندان و متخصصان هوا فضای کشورمان پس از قرار دادن ماهواره ملی امید در مدار زمین موفق شدند نخستین ماهواره تصویربرداری ایران را که تمامی مراحل طراحی، ساخت، تجمیع، تست و آماده سازی برای پرتاب آن در داخل کشور انجام شده است، در مدار زمین قرار دهند. بنا بر این گزارش مأموریت ماهواره رصد برقراری ارتباط با ایستگاههای زمینی، دریافت فرامین از ایستگاههای زمینی، تصویربرداری از زمین و ارسال تصاویر به همراه اطلاعات تله متری به ایستگاه‌های زمینی است.

 

فروردین 90 آغاز ماه جهانی نجوم

امسال نیز همچون سال گذشته منجمان بدون مرز (AWB) دست به کار شدند و آپریل 2011 را که شروع آن برابر با 12 فروردین 1390 است را بعنوان ماه جهانی نجوم((GAM2011  نامگذاری کردند. از آنجا که کمی بیش از یک ماه فرصت باقی است بر آن شدیم تا اطلاع رسانی ای هر چند کوچک در باب پروژه های ارائه شده در این ماه ارائه کنیم تا به یاری خدا جشنی با شکوه تر در کشورمان داشته باشیم و شیرینیش را با تقارن سال نو دو چندان کنیم. آنچنانکه ملاحظه خواهید کرد به سبب زیاد بودن پروژه ها تنها به معرفی ساده ای از پروژه ها اکتفا کردیم تا طولانی شدن مطالب مایه آزار شما سروران نباشد.

1.     زمین در شب (Globe at Night)

زمان برگزاری: در نیمکره شمالی 24 مارس تا 4 آپریل                               در نیمکره جنوبی 24 مارس تا 6 آپریل

 

این برنامه، برنامه ای بسیار زیبا برای تهیه یک پایگاه داده جهانی از وضعیت کنونی آسمان تاریک دنیا است در این برنامه مشاهده ستاره های چند صورت فلکی خاص مبنای سنجش میزان تاریکی آسمان است. اولین مرحله این پروژه در تاریخ 2 تا 15 اسفند 1389 برگزار می شود. برای دریافت راهنمای فارسی این پروژه حتما به پایگاه سایبری این برنامه مراجعه کنید.

2.     رصد از راه دور (Remote Observing)

زمان برگزاری : سراسر ماه آپریل

پس از موفقیت برنامه 100 Hours of Remote Astrnonmy در آپریل 2009 و به دنبال برنامه AWB Remote Observing ماه جهانی نجوم برای این پروژه برنامه های ویژه ای را در نظر گرفته است که در زیر تنها به چند نمونه از آن اشاره کرده و می توانید برای اطلاعات بیشتر با Gianluca Masi تماس بگیرید و یا به صفحه این پروژه در پایگاه AWB  مراجعه کنید:

     الف) گرداگرد سیاره حلقه دار – مشاهده کیوان از راه دور

     ب  ) گردش روی ماه

     ج  ) رصد از راه دور خورشید

3.     هفته جهانی آسمان تاریک (International Dark Sky Week)

زمان برگزاری: 1 تا 8 آپریل

پس از برگزاری موفق این پروژه در سال های 2009 و 2010 مسئولان این پروژه تصمیم به برگزاری آن در ماه جهانی نجوم گرفته اند. اگرچه اهمیت آسمان تاریک  به ندرت پا از سخن ها و نوشته ها فراتر گذاشته وبیشتر در چارچوب سخن اسیر بوده، با این همه باز هم منجمان نا امید نشده و فعالیت هایی را با این نام ترتیب می دهند. در این برنامه مدیران بیش از هر چیز بر تبلیغات عملی و چهره به چهره تاکید دارند. در این برنامه از همه مردم خواسته شده است که لااقل در این هفته استفاده از نور های غیر ضروری را کاهش دهند و سپس این عمل را نیز به دوستان وهمسایگان نیز توصیه کنند. برای اطلاعات بیشتر به پایگاه این برنامه مراجعه کرده و یا با   Connie Walkerمدیر این برنامه تماس بگیرند.

4.                 30 شب صلح ستارگان ( Nights of StarPeace30)

زمان برگزاری: 19 تا 21 آپریل

این پروژه هم که مطئمنا برای همه شما دوستان آشنا هست  و نیازی به توضیحات ندارد. اما برای ماه جهانی نجوم نحوه برگزاری این پروژه به صورت زیر برنامه ریزی شده است. مسئولان این پروژه تصمیم گرفته اند که زمین 360 درجه ای ما را به 10 قسمت مساوی 36 درجه ای تقسیم کنند و برای هر قسمت 3 روز را به برگزاری این پروژه اختصاص دهند. شروع از طول جغرافیایی 180 درجه خواهد بود که به این ترتیب کشور ما ایران با کشورهایی چون(روسیه، شرق اکراین، ترکیه، گرجستان، ارمنستان، آذربایجان، ترکمنستان، افغانستان، ازبکستان، غرب قزاقستان، عراق، سوریه، لبنان، عمان، عربستان سعودی، بحرین، فلسطین، امارات، غرب پاکستان، قطر، کویت، اردن و چند کشور آفریقایی هم گروه است ) و می توانند در تاریخ اعلام شده جشن صلح ستارگان را در مرزهای مشترک برگزار گنند. از آنجا که این پروژه بر صلح و دوستی ملت هایی که مرز های سیاسی آنها را از یکدیگر جدا کرده اند تاکید دارد برای ارتباط گروهها در دو طرف مرز پیشنهاداتی نیز ارائه کرده است.

زمانی که در وب سایت ماه جهانی نجوم برای این پروژه ثبت نام کنید، مکان شما بر روی نقشه جهان علامت گذاری می شود و با کلیک بر روی آن اطلاعات شما از قبیل تلفن، پست الکترونیکی و .. نمایش داده می شود. و گروههای دیگری که در آن سوی مرز قرار دارند نیز می توانند با ثبت نام خود اعلام آمادگی کرده و دو طرف با در اختیار داشتن اطلاعات یمدیگر امکان تماس را برای هر دو طرف آماده کنند. و یا می توانید این کار را به تیم صلح ستارگان بسپارید و آنها هماهنگی را انجام دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر به پایگاه سایبری این پروژه مراجعه فرمایید.

 

5.     زیبایی بدون مرز- مشاهده کیوان (Beauty Without Borders - Saturn Watch)

زمان برگزاری: 2 تا 3 آپریل

این پروژه مطمئنا می تواند شروع خوبی برای هفته اول ماه جهانی نجوم باشد. زیبایی بدون مرز از شما می خواهد هیجان را به نزد کسانی ببرید که از هیجان زندگی گریزان اند. و پس از آن گزارش هایتان را برای مدیر این برنامه یعنی Peggy Walker بفرستید

6.     مهمانی جهانی ستاره ها (Global Star Party)

زمان برگزاری: 9 آپریل

 

 

مهمانی ستاره ها، مهمانی ای که همه ما هر شب در آن دعوت هستیم و می توانیم از هر قوم و قبیله، با هر رنگ و زبانی که هستیم در این مهمانی شرکت کنیم. با این همه منجمان بدون مرز 9 آپریل را به صورت کاملا ویژه به این جشن بزرگ اختصاص داده اند و از همه ستاره شناسان تقاضا کرده اند با اشتراک قرار دادن امکانات رصدیشان از قبیل تلسکوپ و یا دوربین های دوچشمی در مکانی مناسب از شهر، مانند: خروجی نمایشگاهها، خروجی کنسرت ها و یا حتی بوستان ها شانس دیدن آسمان را به دیگران هدیه دهند. برای برگزاری این برنامه با مدیر این پروژه خانم Donna Smith در ارتباط باشید.

7.     هفته ماه(Lunar Week)

زمان برگزاری: 10 تا 16 آپریل

ماه، همنشین دیرینه زمین بخشی از زندگی ما در روی زمین است. تا آنجا که برخی همواره نقش آنرا به ما یادآور می شوند. به همین دلیل یک هفته از ماه جهانی نجوم به نام ماه نامگذاری شده است. در این هفته که بهترین موقعیت برای رصد ماه است می توانید از یار دیرینه زمین برای علاقه مندان سخن بگویید و از فاز ماه و تغییراتش مردم را مطلع کنید. و همین طور  می توانید مسابقه ی عکاسی ای با موضوه ماه ترتیب دهید.

برای اطلاعات بیشتر با مدیر این برنامه خانم Rosa Doran مدیر پروژه GTTP در سال جهانی نجوم در ارتباط باشید.

8.     شب یوری (Yuris Night)

زمان برگزاری: 12 آپریل

این برنامه نیز مسلما برای شما منجمان عزیز برنامه ای آشنا است. شب یوری، برنامه ای که به نام یوری گاگارین اولین فضا نوردی که توانست با کپسول معروف Vostok1 از خانه بیرون برود. این برنامه در تاریخ 12 آپریل برابر با 23 فروردین برگزار می گردد.

حتما به پایگاه این برنامه مراجعه کنید.

 

9.     روز خورشید(SunDay)

زمان برگزاری: 17 آپریل

 

برنامه روز خورشید تنها برنامه ای نیست که قصد دارد به معرفی خورشید بپردازد اما پیشنهادات این پروژه برای برگزار کنندگان بسیار جالب و قابل توجه است. این پروژه برگزار کنندگان را تشویق می کند که علاوه بر رصد خورشید به صورت کاملا ایمن اقدام به ساخت عینک های آفتابی، اجاق های خورشیدی و حتی اقدام به طیف نگاری خورشید هم کنند. همچنین به برگزار کنندگان این امکان را داده است که از برنامه "خورشید نزدیک ترین سیاره ما" پروژه شب های گالیله ای نیز استفاده کنند.

 

10. شهاب های بدون مرز – بارش شهابی شلیاقی (Meteors Without Borders - Lyrids Watch)

زمان برگزاری: 21 تا 22 آپریل

بارش شلیاقی هر ساله بین 16 تا 26 آپریل اتفاق می افتد که اوج آن در 22 آپریل است البته نباید انتظار داشته باشید که بارش کل آسمان را بپوشاند. بارش شهابی شلیاق نتیجه عبور ستاره دنباله دار   C/1861 G1 Thatcher از مدار حرکت زمین است. بارش شهابی زمانی رخ می دهد که زمین در حرکت خود وارد توده ای از گرد و غبار می شود و پس از آن اینگونه به نظر می رسد که شهاب ها از یک نقطه از  آسمان که کانون بارش نامیده می شود وارد زمین می شوند. شهاب ها با سرعتی معادل29.8 مایل بر ثانیه به اتمسفر زمین برخورد می کنند و متلاشی می شوند.

اطلاعات رصدی شما در این شب بی شک اطلاعات ارزشمندی برای IMO خواهد بود.

11. کنسرت کیهانی(Cosmic Concert)

زمان برگزاری: 28 آپریل ساعت 19 به وقت گرینویچ

 

اما بخوانید از پروژه کنسرت کیهانی که پدیده ای زیبا و جدید در بین پروژه های نجومی است پدیده ای که بار دیگر به تئوری ترکیب هنر ها جامه واقعیت می پوشاند. Giovanni Renzo متولد 1962 مسینا ایتالیا است که در 1986 از کنسرواتور Corelli فارغ التحصیل شد و تحصیلاتش را در رم ادامه داد. وی فعالیتش را در 1979 با نواختن پیانو آغاز و در 1994 ارکستر مسینا را تاسیس کرد و حالا تصمیم دارد که کنسرت کیهانیش را با نواختن پیانو در 28 آپریل به صورت کاملا رایگان تقدیم جهانیان کند. برای گوش کردن به این اثر به اینجا مراجعه کنید. و در صورت تمایل با Giovanni Renzo بیشتر آشنا شوید.

12. هر لحظه یک ستاره(One Star at a Time)

زمان برگزاری: سراسر ماه آپریل

پروژه هر لحظه یک ستاره با هدف اصلاح آسمان درخشان شب و کم کردن الودگی نوری در ماه جهانی نجوم آغاز به کار می کند و در نظر دارد با اصلاح آسمان تاریک و جلوگیری از رشد نمایی آلودگی نوری به ویژه در بالای خانه ها، تجارتخانه ها، بوستان ها و همه مناطق طبیعی جهان شبکه جهانی "بوستان ستاره" را ایجاد کند.

 اولین بوستان های ستاره در طول ماه جهانی نجوم 2010 ثبت نام کردند که شامل تعدادی موزه نجوم، آسمان نما و ... در شهرها بودند. این پروژه شما را به ثبت مکان های رصدی، مکان های طبیعی و دیگر مکان هایی که شما متعهد به حفاظت از آنها هستید تشویق می کند.

همچنین Audrey Fischer مدیر این پروژه از علاقه مندان دعوت می کند که تعهد نامه کاهش آلودگی نوری را از زیر دریافت کنند.

The Porter Country Resolution Endorsing reducation of Light Poullution - PDF 45k

The Global Star Park Network - Starlight...a treasure that cant be lost! - PDF 372k

13. روزهای ماه(MoonDays)

زمان برگزاری: سراسر ماه آپریل

روزهای ماه یک برنامه مشترک بین GTTP و AWB است که در طول برگزاری ماه جهانی نجوم برگزار می شود. این برنامه معلمان، منجان آماتور و همه را به مشاهده ماهواره طبیعی زمین یعنی ماه دعوت می کند.

این برنامه که باز هم به مدیریت خانم Rosa Doran برگزار می گردد حمایت پروژه معلمان گالیله ای را در بر دارد و می توانید برای استفاده از بسته های کمک آموزشی، به پایگاه پروژه معلمان گالیله ای مراجعه نمایید.

14. منجمان بدون محدودیت- معلولین (Astronomy Without Barriers - People with Disabilities)

زمان برگزاری: سراسر ماه آپریل

در میان همه پروژه های ماه جهانی نجوم این تنها برنامه ای است که ویژه معلولین طراحی شده است. در این برنامه با معرفی افرادی چون Kent Cullers منجم نابینایی که با پروژه معروف SETI همکاری می کند تاکید می کنند که معلولیت محدودیت نیست. این پروژه در طول ماه جهانی نجوم با برگزاری پروژه های مختلف رنگ و بوی آنها را به خود می گیرد. در طول هفته جهانی نجوم سخنرانی درباره ستاره ها ترتیب می دهند، تصاویر لمسی از ستاره ها و سیارات را در اختیار نابینایان قرار می دهند و چندین ایده دیگر که در صورت تمایل می توانید شخصا با Macelo Souza مدیر این برنامه صحبت کنید.

15. آسمان نمای بدون مرز(Planetarians Without Borders)

زمان برگزاری: سراسر ماه آپریل

در این ماه منجمان بدون مرز با طرح آسمان نمای بدون مرز نیز به سراغ آسمان نماها رفته اند تا با ایده هایی جدید و نو کارایی آسمان نما ها را افزایش دهند. ارتباط بسیار نزدیک این پروژه با سایر پروژه های این ماه بسیار چشم گیر است. ارتباط با پروژه کنسرت کیهانی و پیشنهاد پخش این کنسرت در آسمان نماها، پیشنهاد برگزاری حلسات شعر خوانی در زیر گنید آسمان نماها، آگاهی بخشیدن درباره آسمان تاریک و مقایسه آسمان رویایی زیر گنبد با آسمان امروز شهرمان و همچنین همکاری با پروژه های هفته ماه و روز خورشید از سایر همکاری های این پروژه با همکاران نجومیش است. Lina Canas  و  Sotira Trifourkiمدیران این برنامه تمایل زیادی برای شنیدن سایر پیشنهادات شما دارند.

16. چامه سرایی نجومی ویژه ماه جهانی نجوم(Astropoetry for GAM)

زمان برگزاری: سراسر ماه آپریل

این برنامه به موضوعیت اشعار نجومی از ماه جهانی نجوم سال 2010 آغاز به کار کرده و در امسال نیز قرار است فعالیت خود را ادامه دهد. این برنامه در طول ماه جهانی نجوم ادامه دارد و با برگزاری پروژه های خاص می تواند محتوای آنها را در بر گیرد به طور مثال اشعاری در باب ماه هب مناسبت پروژه روز ماه، صورت فلکی شلیاق و ... می تواند از موضوعات مرتبط با پروژه های این ماه باشد. در صورت تمایل می توانید اشعار خود را از اینجا به ثبت برسانید.

تاریخ	پروژه
24 مارس تا 4 آپریل	زمین در شب - نیمکره شمالی
24 مارس تا 6 آپریل	زمین در شب - نیمکره جنوبی
1 آپریل	ماراتن آنلاین مسیه – مشاهده همه اجرام مسیه از راه دور
1 تا 8 آپریل	هفته جهانی آسمان تاریک
1 تا 30 آپریل	30 شب صلح ستارگان
2 آپریل	گرداگرد سیاره حلقه دار – مشاهده کیوان از راه دور
2 تا 3 آپریل	زیبایی بدون مرز – مشاهده کیوان
9 آپریل	مهمانی جهانی ستاره ها
9 آپریل	ستاره ها برای همه- رصد از راه دور اجرام آسمانی
10 تا 16 آپریل	هفته ماه
12 آپریل	گردش روی ماه – رصد از راه دور ماه
12 آپریل	شب یوری – پنجاهمین سالگرد پرواز فضایی انسان
17 آپریل	روز خورشیدی
17 آپریل	رصد از راه دور خورشید
21 تا 22 آپریل	شهاب های بدون مرز – بارش شهابی شلیاق
28 آپریل/ ساعت 20 به وقت گرینویچ	کنسرت کیهانی – کنسرت موسیقی آنلاین
30 آپریل	اسمتان را در آسمان بنویسید! – رصد از راه دور خورده سیارک ها
سراسر ماه آپریل	هر لحظه یک ستاره – مبارزه علیه آلودگی نوری
سراسر ماه آپریل	روز های ماه
سراسر ماه آپریل	منجمان بدون محدودیت – برنامه ای ویژه معلولان
سراسر ماه آپریل	آسمان نمای بدون مرز
سراسر ماه آپریل	چامه سرایی نجومی ویژه ماه جهانی نجوم

 

منبع : parssky.com

آنالما ، پدیده ای که تنها 20 عکس از آن موجود است!

آنالما، پدیده‌ای بصری است که بیضوی بودن مدار و انحراف محور دوران زمین را به وضوح نشان می‌دهد؛ اما برای دیدن آن باید 1 سال صبر کرد و به همین دلیل تاکنون فقط 20 عکس درست از این پدیده ثبت شده است.

 

به گزارش نشنال‌جئوگرافی، تصاویر آنالما با عکس‌برداری از خورشید از مکانی ثابت و در یک ساعت خاص از روز به دست می‌آید. این تصاویر هر یک یا دو هفته یک‌بار تهیه می‌شوند و در مجموع، 30 تا 50 عکس گرفته می‌شود تا این شکل زیبا ثبت شود. به گفته بابک امین تفرشی، بنیان‌گذار وب‌سایت آسمان شب و پروژه جهانی TWAN، تهیه آنالما به دلیل زمان و دقت مورد نیاز بسیار دشوار است و تاکنون تنها 20 نفر در دنیا توانسته‌اند تصاویر صحیحی از آنالما تهیه کنند.

در پدیده آنالما، هم ارتفاع خورشید در طول سال تغییر می‌کند و هم موقعیت آن در ساعت‌های یکسان تغییر می‌کند. تغییر ارتفاع خورشید به دلیل انحراف 23.5 درجه‌ای محور دوران وضعی زمین نسبت به صفحه منظومه شمسی است که موجب می‌شود در تابستان، خورشید به بیشترین ارتفاع در آسمان برسد و در زمستان، به کمترین ارتفاع خود برسد. در حالی‌که یکی از نیمکره‌های زمین شیب بیشتری نسبت به خورشید دارد، کمان مسیر روزانه خورشید از مکانی پایین‌تر از افق دیده می‌شود. وقتی که این شیب معکوس می‌شود، کمان خورشید در آسمان بالاتر می‌رود. بالاترین نقطه خورشید در آسمان هنگام انقلاب تابستانی رخ می‌دهد، در حالی‌که پایین‌ترین نقطه قرارگیری آن مربوط به انقلاب زمستانی است.این همان دلیلی است که موجب پیدایش فصول مختلف در سیاره زمین می‌شود.

جلوتر یا عقب‌تر قرار گرفتن خورشید راس یک ساعت مشخص در روزهای مختلف نیز شبیه به جابجا شدن زمان اذان ظهر در طول سال است که به دلیل انحراف مدار زمین و بیضوی بودن مدار زمین اتفاق می‌افتد. شبانه‌روز قراردادی 24 ساعته با حرکت واقعی خورشید در آسمان متفاوت است و به همین دلیل، خورشید در بعضی روزهای سال سریع‌ر از زمان قراردادی حرکت می‌کند و بعضی وقت‌ها کندتر از آن.

 

مسیر خورشید در سال 2010

این تصویر که در شهر وسپرم لهستان تهیه شده، 36 عکس خورشید را که در ساعت 10 صبح به وقت محلی گرفته شده است، با هم ترکیب کرده است.

مسیر خورشید در سال ۲۰۱۰

آنالما با عکس‌برداری از خورشید، از یک مکان ثابت و در یک ساعت خاص از روز به دست می‌آید. این تصاویر یک یا دو بار در هفته تهیه، و در مجموع 30 تا 50 عکس گرفته می‌شود. این تصویر که در شهر وسپرم لهستان تهیه شده است، 36 عکس خورشید را که در ساعت 10 صبح به وقت محلی گرفته شده است، با هم ترکیب کرده است.

منشا آب موجود در ماه از دنباله‌دارهاست

محققان دانشگاه «تنسی‌» آمریکا در تحقیقات دریافته‌اند که آب موجود در ماه از دنباله‌دارهایی منشا گرفته که کمی پس از شکل‌گیری ماه با آن برخورد کرده‌اند.

 لری تیلور، یکی از اساتید برتر دپارتمان علوم زمین و سیارات که سال گذشته توانسته بود میزان بسیار کمی از آب را در ماه کشف کند، امسال نیز با همکاری یک تیم تحقیقاتی، مطالعات خود را با تجزیه و تحلیل سنگ‌هایی که توسط فضاپیمای آپولو از ماه جمع‌آوری و به زمین آورده شد هدایت کرد.

آنها با استفاده از طیف‌سنجی جرمی یون فرعی نشانه‌های آب را در این سنگ‌ها اندازه‌گیری کرده و به این نتیجه عجیب رسیدند که آب موجود در زمین با ماه متفاوت است.

دانشمندان معتقدند که شکل‌گیری ماه در پی برخورد زمین نوپا با یک شی به اندازه مریخ به نام تئا بوده که منجر به انفجاری عظیم و به وجود آمدن ماه شده است.

به عقیده تیلور، در آن زمان دنباله‌دارهای بسیاری به زمین و ماه برخورد می‌کردند.

زمین که در حال حاضر از منابع آبی بسیار برخوردار است و همین میزان کم آب در ماه نیز از برخورد دنباله‌دارها به وجود آمده‌است.

بر اساس تحیقات تیلور، آب در تمام تاریخچه ماه درسطح این کره وجود داشته است؛ مقداری از آن توسط بادهای خورشیدی وستاره‌های دنباله‌دار و مقداری دیگر در زمان تشکیل ماه به وجود آمده‌است.

به طور دقیق‌تر، آبی که توسط تیلور در ماه یافت شده همان آب یا H2O روی زمین نیست. بلکه حاوی مواد تشکیل‌دهنده آب یعنی اکسیژن و هیدروژن است و در زمان داغ شدن سنگ‌ها به صورت آب آزاد می‌شود.

وجود هیدروژن و اکسیژن (آب) در ماه می‌تواند مسیر را برای اکتشافات بعدی دراین کره باز کند.

به ادعای وی با وجود این آب در ماه می‌توان ماه را یک ایستگاه سوخت‌گیری در آسمان خواند. به این معنی که فضاپیماها می‌توانند در مسیر پرواز خود به مناطق دور‌تر فضا از هیدروژن و اکسیژن مایع در آب موجود در ماه به عنوان سوخت استفاده کنند.

منبع : ISNA

تصاویر دومین پدیده نجومی سال 2011 در دنیا و ایران (دامغان)

نشنال جئوگرافی در پی وقوع تقریبا همزمان اولین پدیده های نجومی سال 2011، تصاویری از شهاب باران ربعی که در روز سه شنبه رخ داده و از اروپا و آسیای مرکزی به خوبی قابل مشاهده بوده را منتشر کرده است.

از ساعت 5 بامداد روز سه شنبه 14 دی ماه شهاب بارانی که به بارش شهاب ربعی معروف است آغاز شد. تعداد عبور شهاب های مشاهده شده در این پدیده زیبای نجومی که می توان از آن به عنوان دومین پدیده مهم نجومی سال 2011 نام برد، 120 شهاب در ساعت بوده است.

مشابه دیگر پدیده های نجومی، شانس مشاهده این شهاب باران در کشورهای مختلف متفاوت است اما عکاسان نجومی با ثبت تصاویر زیبا از این پدیده، امکان مشاهده آن را در نقاط مختلف جهان فراهم آورده اند.

در ادامه تصاویری از دومین پدیده مهم نجومی سال 2011 را که از نشریه نشنال جئوگرافیک برگرفته شده اند، مشاهده می کنید:

شهابی بر فراز ایران - عکس از بابک تفرشی

شهابی از آسمان دامغان عبور می کند. میزان عبور شهابها در این شهاب باران ربعی بیش از 100 شهاب در ساعت بوده است. بهترین مناطق برای مشاهده این پدیده اروپا و آسیای مرکزی بوده اند. غیبت ماه در آسمان شب بستری مناسب را برای رصد دقیقتر این پدیده به وجود آورده بود

شهاب باران در کانادا

معمولا بیشتر شهاب بارانها زمانی رخ می دهند که زمین با ابرهای عظیمی ذرات به جا مانده از ستاره های دنباله دار برخورد می کند. این ذرات با برخورد با اتمسفر زمین تبخیر شده و مناظر زیبایی به وجود می آورند. تقریبا تمامی شهاب بارانهای سالانه با یکی از ستاره های دنباله دار شناخته شده در ارتباطند اما ستاره مرتبط با شهاب باران ربعی
هنوز ناشناخته باقی مانده است

شهاب باران در کانادا

این تصویر با استفاده از لنز فیش-آی و در آلبرتای کانادا به ثبت رسیده است

عبور شهاب در آسمان نروژ

پرده سبز رنگ شفق قطبی، پوششی را بر روی شهاب باران ربعی که در نروژ دیده شده به وجود آورده است
 

منبع : خبرگزاری مهر

خبرسازترین پدیده های فضایی و نجومی سال 2010

سال 2010 شاهد رویدادهای فضایی خبرساز و پرهیاهویی بوده است، از کشف سیاره های شبه زمینی تا پرواز آزمایشی اولین فضاپیمای توریستی تجاری، سال پس از سال جهانی نجوم برای علم نجوم و فضا بسیار پربار بوده است.

سال 2010 با کشف بسیاری از سیاره های فراخورشیدی، مشاهده بیگانه های فضایی، ابرنواخترها، پدیده های اختری، پرتاب راکتها، علوم مرتبط با کره ماه و سوالات متحول کننده درباره علم نجوم برای جهان علم سالی پر هیاهو و شلوغ به شمار می رود.

نشریه دیسکاوری به منظور انتخاب برترین و خبرسازترین خبرهایی که در سال رو به پایان میلادی در حوزه علم نجوم رخ داده است به خوانندگان خود روی آورده و 10 نمونه از خبرسازترین رویدادهای نجومی را بر اساس انتخاب خوانندگان خود به عنوان برترین و خبرسازترین رویدادهای نجومی سال 2010 معرفی کرده است:

10- رویای اوباما برای آینده مطالعات فضایی ناسا: متوقف شدن پروژه "صورت فلکی" ناسا برای بازگشت دوباره انسان به کره ماه و تغییر جهت برنامه های فضایی ناسا به طور قطع یکی از بحث برانگیزترین رویدادهای فضایی و نجومی سال جاری بوده است. از زمانی که اوباما در بیانیه ماه فوریه خود برنامه پرتاب راکت آرس را متوقف و برنامه ساخت فضاپیمای اوریون را محدودتر کرد، بحثهای داغی در مجلس آمریکا بر سر این تصمیمات دولت آمریکا در گرفت.

در ماه آوریل طی سخنرانی اوباما در پایگاه فضایی کندی مسیر فعالیتهای علمی-فضایی ناسا برای همیشه تغییر کرد: "فضانوردان باید تا سال 2025 خود را به یک اخترواره برسانند، از ماه عبور کرده و در حدود سال 2030 به مریخ بروند" که این برنامه خبرهای خوبی را نیز برای پروازهای فضایی تجاری در پی داشت. اما در عین حال این برنامه ریزی های جدید برای منتقدان سیاستهای اوباما به هیچ وجه قابل هضم نبوده است.

9- سیستمهای ستاره ای ناشناخته شگفت انگیز: سال 2010 برای مطالعات سیاره های فراخورشیدی سالی بسیار پربار بوده است. در عین حال که در این سال بیش از صدها سیاره جدید بر مدار ستاره های جدید توسط رصدخانه های زمینی و فضایی ردیابی، مشاهده و مطالعه شدند، آشکار شد که انسان از تکنیکهایی با پیچیدگی هایی فزاینده برای مطالعه این پدیده ها برخوردار است. اکنون با استفاده از همین شیوه های مطالعاتی در صورتی که بتوان با قطعیت جمله ای را درباره جهانهای بیگانه گفت، این است که این جهانها در عین حال که بیگانه اند، شباهتهای بسیار زیادی با سامانه خورشیدی زمین دارند.

8- موفقیت هایابوسا در نمونه برداری از یک اخترواره: یکی از الهام بخش ترین موفقیتهای فضایی سال 2010 بدون شک موفقیت ژاپنی ها و فضاپیمای هایابوسا در نمونه برداری از خاک اخترواره "ایتوکاوا" بوده است. این موفقیت در سال 2005 و به شکلی معجزه آسا رخ داد زیرا در سال 2003 هایابوسا در اثر برخورد یک پرتو خورشیدی دچار آسیب دیدگی شد و پس از آن با تلاش فراوان توانست پس از نمونه برداری از خاک ایتوکاوا مسیر خود را به سوی زمین کج کند.

تردیدهای زیادی درباره موفقیت این فضاپیما در نمونه برداری از خاک ایتوکاوا وجود داشت اما پس از بازگشت بی نظیر این فضاپیما به خانه اش زمین، محققان توانستند ذرات خاک را در کپسول نمونه های این فضاپیما کشف کنند. نمونه هایی که می توانند در درک بهتر از طبیعت سامانه خورشیدی بسیار تاثیرگذار باشند.

7- موفقیت شرکت "ویرجین گلکتیک" در پرواز اولین فضاپیمای تجاری: روند پیشرفت توریسم فضایی بسیار کند، اما در حال پیشرفت است. با وجود اینکه توریستهای فضایی تا کنون میلیونها دلار برای سفر به ایستگاه فضایی بین المللی خرج کرده اند، ویرجین گلکتیک برای قابل دسترس تر شدن سفرهای فضایی تلاشهای گسترده ای را آغاز کرده است.

به گفته این شرکت 200 هزار دلار برای خریداری یک بلیط برای سفر به فضا قیمتی کاملا قابل قبول به شمار می رود حتی اگر این سفر تنها پروازی زیر مداری باشد، با این همه آغاز خوبی برای توریسم فضایی به شمار می رود. در سال 2010 این شرکت توانست فضاپیمای خود موسوم به "شوالیه شب" را به صورت آزمایشی به پرواز درآورد و در عین حال ساخت اولین پایگاه فضایی در صحرای نیومکزیکو نیز آغاز شده است.

6- کشف شواهد آب مایع در قمر انسلادوس: کشف آب بر روی مریخ را فراموش کنید، این موضوع سال گذشته بود، موضوع داغ سال 2010 کشف آب در قمر انسلادوس سیاره زحل است. فضاپیمای کاسینی ناسا طی یکی از قابل تقدیرترین ماموریتهای خود به شگفت زده کردن زمینیان ادامه داده و تصاویر زیبایی را از سیستم زحلی به ثبت رساند. این فضاپیما از سال 2004 در مدار زحل در حرکت است و با عبور از کنار قمرهای این سیاره جزئیات ارزشمندی را از این سیاره مهم به ثبت رسانده است.

یکی از قابل توجه ترین کشفیات کاسینی در سفر زحلی اش در پرواز از نزدیکی به دست آمد که در نزدیکی قمر انسلادوس صورت گرفت. کاسینی به گونه ای با بو کشیدن مواد گازی شکلی که این قمر را احاطه کرده اند توانست مدارکی را مبنی بر وجود آب مایع در سطح این قمر ارائه کند و هر جا که آب باشد، احتمال شکل گیری حیات نیز وجود خواهد داشت. از این رو این کشف کاسینی محدوده احتمالات بشر را درباره جهانهایی که شانس وجود حیات در آنها وجود دارد را افزایش داد.

5- آیا در ماه آب وجود دارد؟ با وجود اینکه برنامه فوری برای بازگشت انسان به ماه وجود ندارد، ماموریتهای روباتیکی که از سوی کشورهای مختلف در اطراف این کره صورت می گیرد بسیار امیدوار کننده هستند. برای مثال مدارگرد اکتشافی ماه به چرخش به دور تنها قمر طبیعی زمین ادامه داده و اطلاعات زیادی را درباره مناظر بیگانه این کره در اختیار انسانها قرار می دهد.

یکی از دستاوردهای مهم این مدارگرد کشف مقادیر زیادی آب منجمد در اعماق حفره های تاریک ماه و در بیشتر بخشهای این کره بود حجم این آب به اندازه ای است که دانشمندان اکنون به راحتی درباره وجود چرخه آب در کره ماه با یکدیگر بحث می کنند. از سویی دیگر اطلاعات به دست آمده از ماهگرد چاندرایان هندوستان در سال 2010 نشان داد بیش از 600 میلیون گالن آب در 40 حفره در کره ماه وجود دارد. این مقدار آب با نیاز مصرف آب کل شهر سیاتل برای یک سال برابری می کند.

4- پرواز فالکن 9: شرکت تجاری Space X در سال 2010 به قدرت زیادی دست پیدا کرد و توانست علاوه بر ارائه مدل آزمایشی راکت فالکن 1، پرواز آزمایشی راکت فالکن 9 را نیز با موفقیت به پایان برساند. اکنون با تایید دولت اوباما این شرکت یکی از معدود شرکتهایی است که برای تامین تجهیزات مورد نیاز ایستگاه فضایی بین المللی پس از بازنشسته شدن شاتلهای ناسا انتخاب شده است. این شرکت در ماه دسامبر اولین پرتاب موفقیت آمیز و بازگشت دوباره کپسول "دراگون" را به اجرا گذاشت، کپسولی که امید می رود روزی بتواند انسانها را به همراه خود به فضا ببرد. قدم بعدی کناره گرفتن این کپسول با ایستگاه فضایی است تا با این موفقیت حفره میان اکتشافات فضایی دولتی و خصوصی پر شود.

3- به دام افتادن ضد ماده: دانشمندان سازمان مطالعات اتمی اروپا، سرن توانستند برای اولین بار ضد ماده را به دام بیاندازند. اهمیت این موفقیت در این نکته است که بخشی از بنیادی ترین رازهای جهان هستی را می توان با کمک این ذرات درک کرده و به بسیاری از سوالات درباره تکامل جهان هستی و حیات پاسخ داد. فرضیه ای که از ابتدا درباره ماده و ضد ماده و برابری مقادیر این دو در جهان وجود دارد، دچار نقصی کوچک است زیرا در صورتی که مقدار این دو در جهان برابر باشد، یکدیگر را نابود کرده و در این صورت ما نباید در جهان وجود داشته باشیم!

به دام انداختن ذرات ضد ماده هیدروژن در یکی از آزمایشهایی که در سرن با نام آلفا صورت گرفت به این معنی است که فیزیکدانان از این پس می توانند به درون ضد ماده رسوخ کرده و رفتارهای آن را مورد مطالعه قرار دهند. این ذرات ظاهری مشابه با ماده دارند اما عملکرد آنها کاملا متضاد ماده است.

2- سیاره های شبه زمینی فراوانتر از همیشه؟: سیاره های فراخورشیدی را می توان در هرجایی از کهکشانها یافت، اما بر اساس مطالعات متعددی که در سال 2010  صورت گرفته اند، اکثریت جهانهایی که در مدار دیگر ستاره ها در حرکتند، لزوما به زمین شباهتی ندارند. شاید در سال جاری عبارت سیاره شبه زمینی را زیاد شنیده باشید اما به گفته بسیاری از منتقدان این عبارت نمایش واقعیت گرایانه آنچه در اصل کشف شده نیست، در صورتی که سیاره کشف شده آبی رنگ با دمایی معتدل نباشد چطور می توان آن را سیاره ای شبه زمینی خواند؟

1- کشف سیاره شبه زمینی گیلیس 581g : قبل از سال 2010 نام گیلیس بیشتر شما را به یاد نام یک بازی جدید رایانه ای و یا یکی از نرم افزارهای جدید آی-فن می انداخت، اما اکنون این نام یکی از مشهورترین سامانه های ستاره ای در آنسوی سامانه خورشیدی است.

گیلیس 581 بسیار امیدوارکننده است، می تواند میزبان سیاره ای باشد که در آن شانس شکل گرفتن حیات وجود داشته باشد و سیاره گیلیس 581g همان سیاره ای است که در بخش قابل سکونت این سامانه ستاره ای می تواند حیات یا زمینه های شکل گرفتن حیات را در خود پنهان کرده باشد.

اما مانند هر داستان خوب دیگری، گره ای در این داستان وجود دارد، شاید هیچ گیلیس 581g وجود نداشته باشد! داستان کشف این سیاره در سال 2010 جنجال فراوانی به دنبال داشت و از این رو اکنون در رتبه اول برترینهای فضایی سال 2010 قرار گرفته است

اولین تصویر از برخورد دو اخترواره به ثبت رسید

اخترشناسان برای اولین بار به اولین تصویر تایید شده از یک برخورد اخترواره ای در فضا دست پیدا کرده اند.

به گزارش  مهر ، زمانی که دانشمندان برای اولین بار در ماه ژانویه این جرم به نام P/2010 A2 را با استفاده از فضاپیمای روزتا در کمربند اخترواره ای مشاهده کردند، ساختار و ادامه دم مانند آن باعث شد دانشمندان این جرم را یک ستاره دنباله دار ببینند با این همه نگاهی دقیق تر نشان داد این جرم چیزی بسیار عجیب تر است و تصاویر به ثبت رسیده توسط هابل پرده از ساختار هسته X شکل ماننده این جرم برداشت.

با دیدن تصویر هابل اخترشناسان آژانس فضایی اروپا دریافتند موفق به کشف پدیده ای نادر شده اند، آنها گمان بردند سنگی به وسعت سه تا پنج متر با سرعتی برابر 18 هزار کیلومتر بر ساعت و با قدرتی برابر قدرت یک بمب اتم کوچک به اخترواره ای بزرگتر برخورد کرده است.

طی این رویداد اخترشناسان توانسته اند به جای گمانه زنی در رابطه با وقوع چنین رویدادی در چند میلیون سال گذشته،  برای اولین بار برخورد میان دو اخترواره را به صورت نسبتا مستقیم مشاهده کنند. اخترواره کوچکتر در این برخورد تبخیر شده و باریکه ای از مواد از اخترواره بزرگتر به جا ماند. سپس فشار ناشی از تابشهای خورشیدی ذرات به جا مانده را در ادامه بقایای اخترواره بزرگتر قرار داده و دنباله ای مشابه دم یک ستاره دنباله دار به وجود آورده است.

تصویر هابل نشان می دهد هسته این جرم وسعتی برابر 120 متر دارد و دنباله آن حاوی ذراتی به بزرگی یک تا 2.5 میلیمتر است. برای توضیح شکل X مانند این جرم می توان به پرتاب کردن یک تکه آجر به میان یک استخر آب فکر کرد. الگوی بازتاب آب الگویی یکپارچه نیست، بلکه مجموعه ای از فورانها، رشته ها و قطرات است که شکل آجر و زاویه برخورد آن به سطح آب را بازتاب می دهد و از آنجایی که در زمینه جرم جدید به نظر نمی آید هدف و جرم پرتاب شونده شکلی کروی داشته باشند، می توان گفت شکل X مانند شکل نامنظم برخوردی خارج از مرکز را به تصویر کشیده است.

تا قبل از این برخورد، دو جرم کیهانی که P/2010 A2 را به وجود آورده اند، به دلیل کم نور بودن بیش از اندازه قابل ردیابی نبوده اند. دانشمندان نتوانسته اند شاهد خود برخورد باشند زیرا این پدیده زمانی رخ داده که دو جرم با خورشید هم مسیر بوده اند اما مدلسازی های رایانه ای نشان می دهند این برخورد در حدود فوریه سال 2009 رخ داده است.

این یافته ها نشانه هایی جدید را از چگونگی رفتارهای اخترواره ای در زمان برخورد آنها با یکدیگر و چگونگی شکل گیری ذرات و مشارکت آنها در شکل دادن به غبارهایی که در میان سامانه خورشیدی پراکنده اند را در اختیار دانشمندان قرار خواهد داد.

بر اساس گزارش فاکس نیوز، این اطلاعات از آن رو اهمیت دارند که دانشمندان با استفاده از آنها می توانند منشا غبارهای کیهانی موجود در سامانه خورشیدی به همراه نسبت تاثیر برخوردهای اخترواره ای در تولید این غبارها را درک کنند. اخترشناسان در نظر دارند سال آینده با استفاده از هابل این جرم را دوباره مورد بررسی قرار دهند تا اطلاعات بیشتری از تاثیر پرتوهای خورشیدی بر روی ذرات اخترواره ای و چگونگی شکل گیری هسته عجیب آن به دست آورند.