بر شما باد کشف جهان!

M87 برای ستاره شناسان خودنمایی می کند

وقتی کهکشان M87 فورانی از پرتوی گاما و رادیویی را گسیل کرد که 390 ستاره شناس و دانشمند در حال تماشای آن بودند.آن ها این واقعه را در قالب گزارشی در شماره ی این هفته ی Science Express آورده اند.

مشاهدات اولیه حاکی از آن است که پرتوی گامای مشاهده شده ناشی از رد شدن ذرات از حوالی یک سیاهچاله ی عظیم در این کهکشان و شتاب گرفتن آن ها تا انرژی های بسیار زیاد می باشد.پرتوی گاما انرژی در حد 1 تریلیون بار بیشتر از نور مرئی دارد.

Matthias Beilicke و Henric Krawczynski هردو فیزیکدانانی از دانشگاه واشنگتن هستند و واقعه را با استفاده از آرایه ی تلسکوپ های VERITAS بررسی کردند.مشاهدات آن ها با استفاده از آرایه ای از سه تلسکوپ 12 تا 17 متری انجام شد و آن ها توانستند پرتو های گامای بسیار پر انرژی را ردیابی کنند.همچنین با استفاده از آرایه ی VLBA توانستند پرتوهای رادیویی در حجم بسیار زیاد را با دقت زیاد ردیابی کنند.

 

 

 

منبع پرتوی گامای گسیل شده جایی در 50 میلیون سال نوری زمین در خوشه ی کهکشانی سنبله و به طور دقیق تر سیاهچاله ای در مرکز کهکشان مشهور M87 تشخیص داده شد.این سیاهچاله دارای جرمی بیش از 6 میلیارد برابر خورشید است. اندازه ی یک سیاهچاله با شعاع شوارتزشیلد آن مشخص می گردد.هرچیزی اعم از ماده و یا انرژی در صورت ورود به این مرز دیگر خروجی ندارند.شعاع سیاهچاله ی M87 تقریبا می تواند به اندازه ی منظومه ی شمسی ما باشد.در مواردی در بعضی از این سیاهچاله های ابر پرجرم  پدیده هایی به وجود می آیند به نام جت های سیاهچاله ای،از طریق این جت ها مواد بلعیده شده به صورت پرتو های بسیار شدیدی به طور عمودی از مرکز سیاهچاله بیرون می زنند.این جت ها از زندان شوارتزشیلد سیاهچاله بیرون می زنند و یکی از عظیم ترین ساختارهای کیهانی را بوجود می آورند و طولشان می تواند به هزاران سال نوری برسد.

گسیل های پرتوی گامای شدید M87 نخستین بار در سال 1998 کشف شدند.تا کنون نیز M87 یکی از 25 منابع کشف شده برای گسیل پرتوی گاما در خارج از کهکشان ما می باشد.مطالعات دقیق تر آشکار می سازد که پرتوهای گامای گسیل شده در اوایل جت شکل می گیرند چیزی در حدود فقط 100 شعاع شوارتزشیلد و در آن جا این جت در قیاس با بقیه ی آن بسیار باریک است.

کشف میدان مغناطیسی در ستاره نسرواقع

اخترشناسان برای اولین بار وجود میدان مغناطیسی در یکی از درخشانترین ستاره های آسمان را با کمک تجهیزات طیف نگار تلسکوپ برنارد- لیوت به ثبت رساندند.

 

به گزارش پارس‌اسکای به نقل از گروه دانش خبرگزاری مهر، گروهی از دانشمندان با استفاده از طیف سنج قطبی تلسکوپ برنارد- لیوت واقع در فرانسه موفق به مشاهده تاثیر میدان مغناطیسی، مشهور به تاثیر "زیمان" بر روی نور تابیده شده از ستاره نسرواقع(وگا) شدند.

به دلیل اینکه ستاره وگا بسیار درخشان و نزدیک به زمین است، معمولاً مورد مطالعه قرار می گیرد اما زمانی که با کمک تجهیزات قدرتمند مورد مطالعه قرار می گیرد، معمولا حقایق جدیدی را آشکار می کند. زمان چرخش مداری این ستاره کمتر از یک روز است در حالی که خورشید طی 27 روز چرخش خود را کامل می کند. نیروی گریز از مرکز شدید وگا که توسط چرخشهای بسیار سریع این ستاره به وجود آمده باعث مسطح شدن قسمتهای قطبی ستاره و ایجاد تفاوت حرارتی متغییر و بیش از 1000 درجه سلسیوس میان دو قطب و قسمتهای استوایی خواهد شد.

اختر شناسان طی مطالعات جدید خود نور قطبی شده این ستاره را بررسی کرده و موفق به ردیابی میدان مغناطیسی بسیار ضعیفی در آن شدند. البته این پدیده امری شگفت انگیز به شمار نمی رود زیرا حرکت ذرات باردار در ستاره ها عامل ایجاد میدانهای مغناطیسی هستند.

 

 

با این حال برای ستاره های بزرگتر از خورشید، مانند وگا مدلهای زمین ساختی توانایی پیش بینی شدت و ساختار میدان مغناطیسی را نخواهند داشت. به همین دلیل پس از مطالعات نا موفق متعدد طی دهه گذشته، اخترشناسان در نهایت موفق به ردیابی این پدیده با کمک تلسکوپی قدرتمند در ستاره وگا شدند.

بر اساس گزارش ساینس دیلی، شدت میدان مغناطیسی ستاره وگا 50 میکرو تسلا تعیین شده است که در برابر شدت میدان مغناطیسی زمین و خورشید کاملا ناچیز به شمار می رود. اخترشناسان معتقدند این کشف قدمی کلیدی در درک میدان مغناطیسی بین ستاره ای و تاثیر آنها بر روی تکامل ستارگان به شمار می رود.

ستاره نسرواقع(وگا) یکی از مشهورترین ستاره ها در میان اخترشناسان حرفه ای و آماتور است و در فاصله 25 سال نوری از زمین در صورت فلکی چنگ(لیرا) واقع شده است. این ستاره پنجمین ستاره درخشان آسمان زمین به شمار می رود. وگا همچنین به عنوان مقیاس برای سنجش میزان نور دیگر ستارگان آسمان مورد استفاده قرار می گیرد. این ستاره ابعادی دو برابر خورشید داشته و تنها یک دهم خورشید عمر دارد.

منبع:آسمان پارس

برخورد دوباره با سیاره مشتری پس از 15 سال

انتشار عکسهای غول گازی منظومه شمسی حاکی از بوجود آمدن لکه سیاهی بر روی مشتری میباشد.

 

بررسیها نشان می دهد این لکه حاصل از برخورد یک دنباله دار یا سیارک با این سیاره می باشد.این در حالی است که چنین برخودی در 15 سال قبل توسط دنباله دار شومینگر لوی 9 با این سیاره غول پیکر انجام شده بود.تصاویر جدیدتر در روزهای بعد با تصاویر فروسرخ جی پی ال و تلسکوپ هابل به روز شد.

قابل ذکر است این لکه با تلسکوپهای 4 اینچ به بالا قابل رویت است.

اطلاعات بیشتر 

  http://www.skyandtelescope.com/news/51237952.html

رقص ‌آسمانی‌ کهکشان‌های‌ دو قلو

جام جم آنلاین: تصویر تهیه شده از کهکشان NGC 5427 و دوقلوی جنوبی اش NGC 5426 توسط تلسکوپ جنوبی جمینی در شیلی، جلوه‌ای دیدنی از زیبایی‌های نجوم را به نمایش گذاشته است.

به گزارش ایسنا، این تصویر شگفت انگیز که شاید طرحی نجومی حاصل ترفندهای فتوشاپ به نظر برسد، تصویری واقعی از کهکشان‌های دوقلویی است که گویی با یکدیگر در آسمان می رقصند.

این دو کهکشان مارپیچی نسبتا یکسان در سنبله قرار دارند و فاصله آنها از کهکشان راه شیری ، 90 میلیون سال نوری است.

NGC 5427 (پایین سمت چپ) و همدم جنوبی اش NGC 5426 در گیر و دار واکنش های آرام اما آشفته هستند.

بر اساس یک نظریه، این کهکشان های دوقلو که دارای جرم و ساختار یکسان می باشند و با عنوان Arp271 شناخته شده اند، به صورت غیر آشفته ظاهر شده اند.

اما مطالعات اخیر نشان داده است که کشش متقابل گرانش از ابتدا برای تکمیل و یا جلوگیری از تکامل ویژگی های قابل رویت شروع شده است.

این پل میان کهکشانی مانند یک منبع تغذیه عمل می کند و به کهکشان های دوقلو اجازه می دهد تا گاز و غبار را در فاصله 60000 سال نوری با یکدیگر تقسیم کنند. شاید گاز های برخوردی موجب جلوه دادن انفجارات ستاره‌یی در هر کهکشان باشند.

نواحی تشکیل ستاره و یا HII به صورت گره های زرد رنگ بسیار داغی ظاهر می شوند که الگوهای مارپیچی در هر کهکشان را رسم می کنند.

نواحی HII در بسیاری از سیستم های مارپیچی مشهود می باشند اما در انواع غول پیکرشان مانند NGC 5426 کنجکاوانه گره خورده اند و در بخشی از کهکشان که به NGC 5427 نزدیک است ، فراوان تر می باشد.

انفجارات ستاره‌یی حتی می توانند در فاصله پل ارتباطی کهکشان دیده شوند. تاثیرات گرانشی بین کهکشان ها، زمانی نادر و غیر عادی بودند اما اکنون، ‌کاملا مشهود می باشند(به ویژه در جمعیت چگال خوشه های کهکشانی) و تصور می شود که نقش مهمی را در تکامل کهکشان‌ها ایفا می کنند.

ممکن است اکثر کهکشان‌ها حداقل یک تاثیر متقابل گرانشی از زمان انفجار بزرگ در 13 میلیارد سال پیش تاکنون داشته اند.

کهکشان راه شیری ما به عنوان یک کهکشان مارپیچی در واقع در حال رقصیدن با هردو کهکشان کوتوله ابرهای ماژلانی است و در آینده با کهکشان آندرومدا که در فاصله 6/2 میلیون سال نوری است همراه خواهد شد. سرانجام، عاقبت این گونه برخوردها، شکل گیری یک کهکشان بیضوی بزرگ است.

تصویر واضح از یک سیاه چاله غول پیکر

جام جم آنلاین: ستاره شناسان ناسا با کمک تلسکوپ فضایی اسپیتزر تصویری بسیار واضح از سیاه چاله ای غول پیکر در هسته یک کهکشان مارپیچ دور دست تهیه کردند.

این کهکشان مارپیچ که NGC 1097 نام دارد در صورت فلکی کوره در فاصله 50 میلیون سال نوری از زمین قرار گرفته است.

اکنون دانشمندان مرکز فضایی اسپیتزر در ناسا تصویری واضح در طیف فراسرخ  از این کهکشان تهیه کردند که نشان می دهد در مرکز کهکشان NGC 1097 یک سیاه چاله غول پیکر وجود دارد که شبیه به یک چشم بزرگ است.

براساس گزارش نیویورک تایمز، جرم این سیاه چاله 100 میلیون برابر بزرگتر از جرم خورشید است و به همین دلیل تاکنون مرکز این کهکشان با تلسکوپهای نور مرئی به صورت یک نقطه بزرگ تاریک دیده می شد.

این تصاویر را تلسکوپ فضایی اسپیتزر در سه طول موج مختلف در طیف فراسرخ تهیه کرده است.

خورشیدگرفتگی 31 تیر ماه

میلیون ها نفر از مردم قاره آسیا، امروز چهارشنبه 31 تیر ماه ، به تماشای طولانی ترین خورشیدگرفتگی قرن نشستند. این کسوف بخش های وسیعی از هند و چین را در تاریکی فرو برد.بسیاری از منجمان حرفه ای و آماتور برای دیدن کسوفی که شش دقیقه و 39 ثانیه به طول انجامید به کشورهای شرق آسیا رفتند.خورشیدگرفتگی ابتدا در ساعات اولیه روز چهارشنبه در شرق هند مشاهده شد.کسوف سپس با حرکت به سوی شرق بخش های دیگری از هند، برمه، بنگلادش، بوتان، چین، ژاپن و اقیانوس آرام را در تاریکی فرو برد.

کسوف ابتدا به طور کامل در هند مشاهده شد و آخرین جایی که از خشکی قابل دیدن بود، جزیره نیکومارورو در کیریباتی در بخش جنوبی اقیانوس آرام بود.البته یک کسوف ناکامل در بخش های بزرگی از آسیا از جمله ایران قابل مشاهده بود.در هند میلیون ها نفر برای مشاهده کسوف به فضای باز آمده بودند اما ابرهای ضخیمی در ساعات اولیه صبح آسمان را پوشاند و مانع از دیدن کسوف شد.گفته می شود دهکده تارگنا در هند بهترین مکانی بود که کسوف از آن به طور کامل قابل مشاهد بود اما با وجود ابرها، هزاران نفری که در آنجا جمع شده بودند نا امید شده و دهکده را ترک کردند.

تصاویری از این خورشید گرفتگی

خورشید گرفتگی ناقص - کرمان - ایران - احسان رستمی زاده

خورشید گرفته پشت ابرها - شانگهای - چین - علیرضا تیموری

لحظاتی پیش از خورشید گرفتگی کامل (کسوف ناقص) - شانگهای - چین - محمد سلطان الکتابی

پانورامایی از اوج خورشیدگرفتگی Team Baader

حلقه الماس

حلقه الماس لحظاتی قبل و پس از گرفت کامل دیده میشود، وقتی که آخرین بخش از قرص خورشید در پشت خورشید پنهان میشود یا اولین بخش خورشید از پشت آن خارج میشود.

دانه های بیلی Donald Gardner

دانه های بیلی وقتی تشکیل میشود که قرص ماه، خورشید را فراگرفته، اما پرتوهای خورشید از ناهمواریهای سطح ماه به بیرون می تابد.

شراره های خورشیدی

وقتی نور قرص خورشید ناپدید میشود، می توان دیگر قسمتهای خورشید را که نور کمتری دارند، مشاهده کرد. تاج و شراره های خورشیدی از زیباترین این منظره ها هستند.

 گرفت ناقص در فیلتر اچ.آلفا John Nassr

با استفاده از این فیلتر میتوان قرص خورشید و جزئیات بیشتری از سطح آن را مشاهده کرد.

       برای مشاهدی تصاویر بیشتر اینجا کلیک کنید.

       منبع:آسمان پارس

بزرگترین کسوف تاریخ بشر رخ داد

جام جم آنلاین: بزرگترین خورشید گرفتگی قرن بیست و یکم امروز - چهارشنبه - مناطقی از هند و چین را در بر گرفت. این خورشید گرفتگی حداکثر شش دقیقه و 39 ثانیه طول کشید و حدود دو میلیارد نفر شاهد رویداد بی سابقه در تاریخ بشریت بی سابقه بودند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این خورشیدگرفتگی طولانی ترین زمان خورشیدگرفتگی کامل تا سال 2132میلادی خواهد بود.

بر اساس این گزارش، خورشیدگرفتگی کامل در هند حدود سه تا چهار دقیقه و در استان شانگهای چین حدود پنج دقیقه صورت گرفت.

واحد مرکزی خبر هم گزارش داد: گروه انجمن نجوم آماتوری ایران برای رصد این خورشید گرفتگی راهی چین شده است.

کسوف در ایران از ساعت چها ر و 54 دقیقه از سمت شهر مشهد آغاز شد . این واقعه در بخش هایی از ایران به وی‍ژه مناطق مرکزی و شرق ایران به صورت جزئی قابل مشاهده بود.

در تهـران این خورشید گرفتگی به سختی قابل رویت بود زیرا ساعت شش و پنج دقیقه، خورشید در حالی طلوع کرد که گرفتگی، مراحل پایانی خود را طی می کرد و تنها 7 درصد سطح خورشید زیر ماه پنهان شده بود.

زهرا مبینی مدیر بخش علمی مرکز نجوم و ستاره شناسی تهران نیز در گفت و گو با ایرنا، کسوف امروز را طولانی ترین خورشید گرفتگی قرن 21 خواند و اظهارداشت: این پدیده سه قاره را پشت سر گذاشت و از کشور هند آغاز شد در مناطق شرقی کشور ما نیز به صورت جزئی در صبح هنگام طلوع خورشید ساعت 5:27 قابل مشاهده بود.

وی افزود: این خورشیدگرفتگی هند، نپال، چین، ژاپن و برخی جزایر ژاپن و اقیانوس آرام را در برمی گیرد.
مبینی ادامه داد: ابتدای این خورشیدگرفتگی از هند بود و جایی که سایه ماه با زمین ساعت 23 و 58 دقیقه به وقت جهانی امروز در شهری به اسم لیپورال در ایالات ارسای هند رخ داد.

به گفته وی این پدیده زمانی به اتمام رسید که خورشید در کشور ما طلوع کرد.

مبینی ادامه داد: خورشیدگی گرفتگی وقتی رخ می دهد که کره خورشید، ماه و زمین در یک راستا قرا بگیرند و ماه در یکی از گره ها باشد در این حالت اگر ماه خیلی نزدیک زمین باشد برخی از نقاط ماه را به صورت گرفت کامل و برخی را به صورت نیمه سایه می بینیم.

مدیر بخش علمی مرکز نجوم و ستاره شناسی تهران اظهار داشت: این پدیده 30 تیرماه، ساعت 17 و 20 دقیقه به وقت جهانی به اوج خود می رسید که در این حالت فاصله ماه از زمین 357هزار و 463 کیلومتر است.

مبینی افزود: اولین برخورد مخروط نیمه سایه ماه به زمین ساعت 23 و 58 دقیقه به وقت جهانی بود و پدیده گرفتگی جزئی 5 و 12 دقیقه به وقت جهانی رخ داد.

به گفته وی این پدیده سی و هشتمین خورشیدگی از هفتاد و پنجمین خورشیدگرفتگی معروف سری ساروس 132 است.

مبینی ادامه داد: این خورشیدگرفتگی طولانی ترین کسوف سال جهانی نجوم بود و در مسیر این گرفت هر چه به سمت شرق پیش می رفتیم مدت زمان گرفت کامل افزایش می یافت.

وی افزود: از این رو در جزایر جنوبی کشور ژاپن بیشترین زمان گرفت دیده می شود و اکثر گروههای رصدی جهان برای رصد این پدیده به شرق آسیا سفر خواهند کرد.

به گفته وی این پدیده در ایران نیز در بخشهای شرقی کشور به صورت گرفت جزئی قابل رویت بود و هرچه به سمت شرق پیش رفتیم مدت زمان گرفت کاهش می یافت.

مبینی، بیشترین زمان گرفت در ایران در منطقه "کوهک" در مرز ایران و پاکستان اعلام کرد و گفت: رصد گران برای رصد این پدیده نجومی به قسمتهای شرقی کشور سفر کردند.

کسوف۳۱ تیرماه,طولانی ترین کسوف قرن

روز چهارشنبه ۳۱ تیرماه از ساعت ۵ الی ۸:۳۰ طولانی ترین کسوف قرن اتفاق می افتد البته این خورشید گرفتگی در مرزهای شرقی بهتر قابل رویت است.

برای کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه کنید:

پخش اینترنتی طولانی‌ترین کسوف قرن

آسیا در انتظار طولانی‌ترین کسوف قرن

زمان خورشیدگرفتگی در آسمان ایران

شیوه‌های ایمن رصد خورشیدگرفتگی

از آسمان آسیا پول می بارد

چند نام جدید برای گودالهای عطارد

 فضاپیمای مسنجر با نقشه برداری هایی که از سطح سیاره ی عطارد در گذر از کنار آن در ماه اکتبر انجام داد چهره ی بیشتری از آن را برای ما آشکار ساخت. از جمله اینکه بسیاری دهانه های برخوردی و دره های جدید کشف شدند.

اتحادیه ی بین المللی نجوم این هفته 16 نام جدید را برای 16 دهانه ی برخوردی که در گذر ماه اکتبر کشف شده بودند را منتشر ساخت.فضاپیمای مسنجر این تصاویر را با اختلاف زمانی 5 دقیقه و در حال دور شدن از سیاره تهیه کرده است.اتحادیه ی جهانی نجوم IAU از زمان پیدایشش در سال 1919 مسئول نام گزاری هایی از این دست بوده است.16 نام جدید از بین هنرمندان،موسیقی دانان و نویسندگان متوفی انتخاب شده اند و از این قرارند:

 

 

1:آبدین به خاطر زین العابدین:نقاش بنگلادشی که با نقاشی هایش در سال 1943 قحطی بنگلادش را به تصویر کشید.

2:بنویت به خاطر ریگاد بنویت:او یکی از اعضای اصلی حرکت هنری در هایتی بود.

3:برکل به خاطر صبری برکل:نقاش ترک

4:کالوینو به خاطر ایتالو کالوینو:نویسنده ی ایتالیایی داستان های کوتاه و رمان.

5:دو گراف به خاطر جو کلمن دوگراف:نویسنده ی شهیر غنایی،فیلم نامه نویس و درامیست.

6:درین به خاطر آندره درین:نقاش فرانسوی.

7:ایستمن به خاطر چارلز ایستمن:نویسنده و فیزیکدان آمریکایی

8:جبران به خاطر خلیل جبران:نویسنده،هنرمند و شاعر لبنانی-آمریکایی که بیشتر برای کتاب مشهورش،پیامبر در سال 1993 شناخته می شود.

9:همینگوی به خاطر ارنست همینگوی:نویسنده و خبرنگار آمریکایی که نقش بسزایی را در علمی-تخیلی قرن بیستم داشت.

10:هادکینز به خاطر فرانس هادکینز:نقاش نیوزیلندی

11:ایزکویدرو به خاطر ماریا ایزکویدرو:نقاش مکزیکی

12:کوینسادا به خاطر اوتاواگا کوینسادا:هنرمند و نقاش ژاپنی

13:لانج به خاطر دوروتی لانج:عکاس مستند آمریکایی

14:ماتابی به خاطر ایساوا ماتابی:هنرمند ژاپنی

15:مونکاکزی به خاطر میهالی مونکاکزی:نقاش لهستانی

16:انگوک وان:نقاش رنگ روغن ویتنامی

بعضی از این اسامی توسط اعضای تیم مسنجر ارائه شد.بعضی دیگر توسط عموم و بقیه نیز از جمله ی اسامی بودند که IAU قبلا آن ها را برای گزاردن بر روی عطارد انتخاب کرده بود.