برنارد ؛ عضوی از کهکشان های نامنظم

طبق معیارهای طبقه بندی کهکشان ها ، برنارد یک کهکشان نامنظم است. این کهکشان کوچک دارای شکلی عجیب است اما از درخشندگی و شکوه ستاره ای چیزی کم ندارد. در این کهکشان علاوه بر تشکیل ستارگان جدید، سحابی های عجیبی به چشم می خورند که با ستاره های سوزان خود امواجی را به سوی مواد ستاره ای اطراف ساتع می کنند.

علاوه بر این، برنارد سرگذشت جالبی دارد و احتمالا قربانی فرآیند بلع و زایش مجدد بوده است. اجرام نامنظم کیهانی مانند کهکشان برنارد به دانشمندان کمک می کنند تا به چگونگی تاثیر کهکشان ها و گاه جذب مواد ستاره ای از یکدیگر پی ببرند.

در این تصویر جدید که ESO آن را ثبت کرده است، کهکشان برنارد در پس انبوهی از ستاره ها و در سمت صورت فلکی قوس خودنمایی می کند. کهکشان برنارد که به NGC 6822 نیز معروف است نامش را از کاشف خود، یعنی ستاره شناس امریکایی " ادوارد امرسون برنارد " گرفته است. وی در سال 1884م بوسیله تلسکوپ 125 میلی متری اش این کهکشان را رصد کرد. کهکشان برنارد حدود 6/1 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد و عضوی از گروه محلی است؛ یعنی همان خوشه کهکشانی که راه شیری نیز عضوی از آن است. ستاره شناسان، تصویر اخیر را با استفاده از نمایشگر عریض WFI که به تلسکوپ2/2 متری MPG/ESO وصل شده بود در رصد خانه لاسیلا ( جنوب امریکای جنوبی ) ثبت کرده اند.

 

 

کهکشان برنارد با اندازه ای حدود یک دهم راه شیری، در زمره کهکشان های کوتوله قرار می گیرد. این کهکشان حدود 10 میلیون ستاره دارد که بسیار کمتر از راه شیری با حدود 400 میلیارد ستاره است. در گروه محلی نیز مانند هرنقطه دیگری از کیهان، تعداد کهکشان های کوتوله بسیار بیشتر از تعداد عموزاده های خوش ترکیبشان مانند راه شیری، آندرومدا و کهکشان های سه سو است. اگرچه برنارد آن برآمدگی مرکزی و  بازوهای پیچشی باشکوه را ندارد اما اتفاقات زیادی در این کهکشان کوتوله در حال رخ دادن است. سحابی های قرمز رنگی در این تصویر وجود دارد که حاکی از مناطق فعال تشکیل ستاره است، جایی که ستاره های جوان و داغ باعث برافروخته شدن ابرهای کازی اطراف می شوند. در گوشه سمت چپ بالای تصویر نیز سحابی حباب مانندی جلب توجه می کند. در مرکز این سحابی، خوشه هایی از ستاره های جوان و غول پیکر، امواجی از خود به سمت مواد بین ستاره ای ساتع می کنند. این امر باعث ایجاد ترکیبی نورانی و درخشنده می شود که که از زاویه دید ما به شکل یک حلقه دیده می شود.  امواج مشابه دیگری که توسط ستاره های فعال و جوان منتشر می شوند در سراسر کهکشان برنارد به شکل نقاطی خودنمایی می کنند.

کهکشان های کوتوله و نامنظمی مانند برنارد، در اثر برخورد و یا ادغام با کهکشان های دیگر شکلی حباب مانند پیدا می کنند. کهکشان ها نیز مانند تمام اجرام کیهانی در حرکت بوده و گاه از کنار هم و گاهی نیز از درون یکدیگر عبور می کنند. تراکم ستارگان در کهکشان ها بسیار کم است، از اینرو ستارگان کمی در این نبرد کیهانی با یکدیگر برخورد می کنند. با این وجود، نیروی عظیم گرانش به طور چشمگیری می تواند مسیر حرکت را تغییر داده و با عث برخورد آنها با یکدیگر شود، به طوری که گروه  های ستاره ای، از کهکشان مادر جدا شده و باعث تشکیل کهکشان های کوتوله و نامنظمی مانند NGC 6822 می شوند.

آسمان شب ایران