سحابی بومرنگ

به نظر شما سردترین جای دنیا کجاست ؟ قطب جنوب ، شمال یا در بالای قله ی اورست ؟!

سردترین جای دنیا را نباید در زمین جستجو کرد و هنگامی هم که از زمین نا امید می شویم ، ناگزیر باید به آسمان روی بیاوریم !

سردترین جای شناخته ‌شده ی جهان درون سحابی بومرنگ ( Boomerang nebuka ) است .

این سحابی در صورت فلکی قنطورس ، در فاصله 5000 سال نوری از کره ی زمین قرار دارد . این سحابی از نوع سحابی‌های سیاره‌نما ( planetary nebulae ) است .

این سحابی با دمای ۲۷۲- درجه ی سانتی گراد ، تنها یک درجه گرمتر از صفر مطلق ( پایین حد برای همه درجه حرارت‌ها که در آن جنبش مولکولی وجود ندارد ! ) است .

حتی درخشش ۲۷۰- درجه ای پس زمینه‌ای کیهان ، ناشی از مهبانگ ، گرم تر از این سحابی است . این تنها شیئ یافت‌شده تا به حال است که درجه حرارتی پایین‌تر از پرتوتابی پس‌زمینه‌ای کیهان دارد .

به نظر می‌رسد که شکل کلی پاپیون‌ مانند بومرنگ بوسیله وزشی بسیار شدید ، با سرعتی حدود 310000 متر در ساعت به وجود آمده باشد که گاز به شدت سرد را از ستاره ی مرکزی در حال مرگ به خارج می‌راند.

به گفته ی ستاره ‌شناسان این ستاره 1500 سال است که به اندازه ی یک هزارم جرم خورشید در هر سال ماده از دست می‌دهد . این مقدار 10 تا 100 بار بیشتر از از سایر اجرام مشابه است .

گسترش سریع سحابی باعث شده است که این سحابی به یکی از سردترین مکان‌های شناخته‌شده جهان بدل شود . گازی که با سرعت به بیرون جریان دارد ، یک حباب نزدیک به خلا ایجاد می‌کند که سرمایی فوق‌‌العاده دارد .

تصور می شود که طول هر یک از بخش های این سحابی به یک سال نوری برسد ، یعنی مجموع طول این سحابی عظیم دو سال نوری است که برابر نیم فاصله ی بین خورشید و نزدیک ترین همسایه ی آن ( آلفای قنطورس ) است

سحابی‌های سیاره نما در اطراف یک ستاره ی درخشان مرکزی تشکیل می‌شوند ، هنگامی که این ستاره در مراحل انتهایی زندگیش از خود گاز بیرون می‌دهد .

منبع"ایرانیکا